کارت‌های آموزشی زبان برنامه نویسی اسکرچ

 این کارت‌ها (برگه‌ها) توسط تیم اسکرچ MIT تهیه شده است و هدف اصلی این آن است که به بچه‌ها به صورت خودآموز بتوانند با انجام تمرین و سناریوهای جالب، اسکرچ را یاد بگیرند و همچنین معلمین از آنها برای تدریس اسکرچ در کلاس‌های آموزش به عنوان سرفصل و مرجع استانداردی استفاده کنند. برای آنکه بچه‌های ایران بتوانند به راحتی اسکرچ را بیاموزند، این کارت‌ها را با دقت فراوانی برای شما ترجمه کرده‌ایم:

برای کسانی که با انگلیسی آشنایی دارند و مایلند که اسکرچ را به انگلیسی یاد بگیرند، برگه‌های اسکرچ را با شرح فارسی و دستورهای انگلیسی آماده کرده‌ایم:

آپدیت آبان 1399: به روز رسانی همه کارت‌ها با هدف سازگاری با ترجمه‌های جدید اسکرچ انجام گردید و همچنین 2 کارت جدید هم اضافه شده است.

- 

روش و طرح درس آموزش اسکرچ

در واقع برای آموزش و تدریس اسکرچ ما دو روش را در پیش رو داریم که از قرار زیر هستند:

 روش اول) آموزش با روش متداول در ایران و کتاب‌های برنامه نویسی خارجی

روش دوم) آموزش با روش کتاب‌های خارجی اسکرچ و کارت‌های اسکرچ

بگذارید هر یک از این روش‌ها را توضیح دهم.

در روش اول، آموزش از پایین به بالا انجام می‌شود. یعنی ابتدا فراگیر با مفاهیم و دستورات مقدماتی آشنا می‌شود و سپس با مفاهیم پیچیده‌تر. معمولا مثال‌ها بسیار ساده و محدود هستند. این روش تقریبا آن چیزی که در آموزش‌های رسمی، دانشگاهی و کتاب های برنامه نویسی مرجع خارجی از آن استفاده می شود و همه ما با این روش آموزش دیده ایم و با آن کاملا خو گرفته ایم. برای مثال فرض کنید که می خواهیم شنا یاد بگیریم و مربی شنا کمی تئوری می گوید و سپس با تخته شنا پا زدن را آموزش می دهد و سپس حرکت دست ها و بعد نفس گیری و ..

در روش دوم، معمولا یادگیری از طریق انجام یک پروژه صورت می گیرد. یعنی مقدمات و مفاهیم اولیه زیادی گفته نمی شود. یک مساله یا پروژه مشخص می شود و آن مساله/پروژه حل یا انجام می‌شود. در طی فرایند حل مساله دانش آموزش با مفاهیم جدید برخورد می کند و آنها را فرا خواهد گرفت. در کتابهای اسکرچ انگلیسی و همینطور در این برگه های اسکرچ، از روش دوم استفاده می شود. تقریبا مشابه یادگیری دوچرخه سواری است که سوار دوچرخه می شویم و بدون مقدمه، یادگیری را شروع می کنیم.

کارت‌های اسکرچ بر مبنای روش دوم طراحی شده‌اند و اینجانب هم در کلاس‌هایم از آنها حتما استفاده کرده‌ام. ایده‌آل است که این کارت‌ها پرینت شوند و در کلاس در اختیار دانش‌ آموزش قرار داده شود و معلم رفع اشکال کند.

به عنوان نمونه‌ می توانم به «متغیرها» اشاره کنم که هیچ مقدمه‌ای از مفهوم و نقش «متغیرها» در کارت ها و یا کتاب ها گفته نشده است. بلکه در حین انجام مساله به قسمتی بر می خوریم که باید «امتیاز» بازی را محاسبه نماییم و در همان لحظه یک متغیر می سازم و از آن استفاده می کنیم. (در کتاب های انگلیسی اسکرچ در این لحظه توضیح مختصری از متغیرها داده می شود)

مزایا و معایب این روش ها

کاملا در ذهنم می توانم تصور کنم که هر یک از این روش ها چه مزایا و چه معایبی دارند. برای نمونه گمان کنم اگر در کلاسهای شلوغ (با تعداد دانش آموز بالا) از روش دوم بخواهیم استفاده کنیم، بسیار زمان بر خواهد بود زیرا رفع اشکال هر مرحله از دانش آموزان طول می کشد و همه باید صبر کنند تا همه اشکالهای یک مرحله حل شوند و سپس مرحله بعدی تمرین را شروع کنند. شاید دانش آموزان مستعد از روش دوم بیشتر خوششان بیاید و دانش آموزان ضعیف و متوسط بیشتر طرفدار روش اول هستند.

اگر مدت زمان تدریس زیاد نباشد (مثلا 5 ساعت برای هر گروه) ، با قاطعیت می گویم که از روش دوم استفاده کنید تا حداقل دانش آموزان درکی کلی از اسکرچ را به دست آورند.

به صورت کلی بگویم که هنوز برای من مشخص نیست که در گروه های مختلف مثلا 13 سال از چه روشی بهتر است استفاده کنیم. در هر صورت باید بگویم که من در ویدئوهای اسکرچ و همینطور جزوه سلام اسکرچ ،تا حد زیادی از روش اول استفاده کرده ام. یعنی ابتدا یک مفهوم را کاملا توضیح داده ام و سپس تمرین و مثالی را ارائه کرده ام و در کلاسهای حضوری نیز همینطور (یعنی از روش اول استفاده کرده ام زیرا کارتهای اسکرچ هنوز آماده نبودند).

البته قطعا سعی خواهم کرد که در فرصت های مناسبی و بدون لطمه به فرآیند یادگیری، روش دوم را در کلاسهای حضوری نیز آزمایش کنم.

امیدوارم که شما هم تجربیاتتان را در قسمت نظرات مطرح سازید.

سخنی در مورد ترجمه کارت‌ها/برگه‌های اسکرچ

در این ترجمه ها سعی شد که تقریبا محتوای کارت‌ها دست نخورده باقی بماند و هیچ توضیح اضافه ای در هیچ جایی اضافه نشود. (بجز چند پرانتز و چند کلمه) . چون بچه ها قرار بود که آنها را بخوانند مجبور شدم که عناوین را ترجمه های آزاد کنم . به عنوان نمونه Jumping را «بپر بپر»  و catch را «قاپیدن». یکی از کلمات مشکل ساز در ترجمه، فعل Animate بود که بارها در کارتهای مختلف تکرار می شد. نمی‌خواهستم از واژه «پویا نمایی» استفاده کنم زیرا برای بچه ها قطعا ناآشنا بود و ترجمه «متحرک سازی» هم کمکی نمی کرد والبته این دو واژه برای ترجمه animation پیشنهاد شده اند و نه animate.

برای ترجمه و صفحه آرایی و تنظیم فونت و ... وقت بسیار زیادی را صرف کرده‌ایم تا بچه‌های ایران بتوانند اسکرچ را به راحتی بیاموزند. اما این ترجمه‌ها خالی از اشکال نیستند و نیازمند بازنگری بیشتری هستند، به همین دلیل لطفا مرا از نظرات و پیشنهادات خود آگاه نمایید و اگر مایلید که نسخه اصلی انگلیسی از اینجا آن ها را دانلود کنید و برای دانلود نسخه pptx و یا InDesign آنها به اینجا بروید.

آپدیت اسفند 98:

در اولین ترجمه این کارت‌ها، بلوکها  و دستورها انگلیسی بودند زیرا بر این باور بودم که زبان علم و دانش کامپیوتر و برنامه نویسی انگلیسی است و بهتر است که بچه‌ها و دانش آموزان هر چه زودتر با آن آشنا شوند. اما پس از اولین دوره‌ها که در یکی از مدارس داشتم، متوجه شدم که تقریبا این کارت‌ها برای بچه‌هایی که انگلیسی ضعیفی دارند و یا نمی‌دانند بی فایده است. به همین دلیل تصمیم گرفتم که کلیه دستورها و بلوک ها را به فارسی هم قرار دهم و البته کاری بسیار وقت گیر و پر زحمت بود ! 

آپدیت آبان 1399:

به روز رسانی همه کارت‌ها با هدف سازگاری با ترجمه‌های جدید اسکرچ انجام گردید و همچنین 2 کارت جدیدی که به تازگی توسط تیم اسکرچ ارائه شده است را به این مجموعه اضافه کرده‌ایم.